Thông tin từ Cục Đăng kiểm Việt Nam (ĐKVN) cho biết, hiện nhiều nước trên thế giới đã thực hiện việc miễn kiểm tra an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường lần đầu tiên cho xe mới. Cụ thể, ở các quốc gia t???i châu Âu và các nước như Mỹ, Nhật Bản, xe mới phải đi ki???m định lần đầu sau 3-4 năm hoạt động. Tại Việt Nam, việc miễn ki???m định lần đầu cho xe mới đã được đề cập, tuy nhiên kế hoạch bị chậm trễ do các cơ quan chức năng phải sửa đổi các quy định hiện hành. Mới đây, trong bối cảnh các trung tâm đăng ki???m đang bị quá tải, Cục ĐKVN đã đề xuất đẩy nhanh tiến độ thực hiện miễn ki???m định lần đầu cho xe mới.

Đại diện Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho biết, VAMA ủng hộ đề xuất của Cục ĐKVN về việc miễn đăng kiểm lần đầu cho ô tô mới, vì sẽ giúp người dân, lái xe, chủ xe giảm thời gian và chi phí. Theo tính toán, mức tiền mỗi chủ phương tiện được giảm khi miễn ki???m định xe lần đầu từ 250.000-570.000 đồng/xe tương ứng với từng loại xe. Chủ xe chỉ cần bỏ chi phí 40.000 đồng lệ phí cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với xe cơ giới, xe máy chuyên dùng; riêng xe ô tô dưới 10 chỗ ngồi, lệ phí này là 90.000 đồng/giấy.

Việc miễn ki???m định lần đầu vẫn bảo đảm các xe mới được lập hồ sơ phương tiện, sẵn s??ng phục vụ cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; cung cấp cho các cơ quan quản lý nhà nước như cảnh sát giao thông, cơ quan thuế, sở GTVT, tòa án, thi hành án... kiểm soát tra cứu dữ liệu, kiểm soát tải trọng, quản lý vận tải, thu phí tự động không dừng.

Ông Nguyễn Tô An, Phó Cục trưởng Cục ĐKVN, thông tin, để thực hiện miễn ki???m định lần đầu cho xe mới, Cục ĐKVN đã xây dựng và trình Bộ GTVT dự thảo sửa đổi, bổ sung Thông tư 16/2021/TT-BGTVT quy định về ki???m định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường. Trong dự thảo này, Cục ĐKVN đưa ra phương án thực hiện miễn đăng kiểm lần đầu ô tô mới từ ngày 1-7-2023, áp dụng với các phương tiện có thời gian lưu kho tối đa 23 tháng kể từ khi xuất xưởng. Việc triển khai được chia làm 2 giai đoạn.

Ở giai đoạn 1, sau khi đăng ký xe, chủ xe không cần đưa xe đến các đơn vị đăng kiểm nhưng vẫn cần mang giấy đăng ký xe đến các đơn vị này để lập hồ sơ phương tiện, nhận giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường, nhận tem ki???m định xe và nộp phí sử dụng đường bộ. Thời gian chủ phương tiện được miễn đăng kiểm bằng với chu kỳ đăng ki???m đầu tiên (ví dụ 30 tháng đối với ô tô con), tính từ ngày đến trung tâm đăng kiểm làm thủ tục.

Ở giai đoạn 2, phương tiện được miễn ki???m định lần đầu ngay từ khi xe xuất xưởng, nghĩa là phương tiện được dán tem ki???m định ngay sau khi trải qua quy trình kiểm tra các hạng mục an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo quy chuẩn của nhà máy. Thời gian được miễn vẫn bằng chu kỳ đăng ki???m đầu tiên của phương tiện so với quy định hiện hành, được tính từ khi xuất xưởng, nghĩa là thời gian lưu kho dài thì thời gian được miễn ki???m định sẽ bị rút ngắn tương ứng.

Ông Nguyễn Tô An cũng cho biết, phương án miễn ki???m định lần đầu cho xe mới cần chia làm 2 giai đoạn là do tại Nghị định 139/2018 quy định về điều kiện kinh doanh dịch vụ ki???m định bằng xe ô tô, đơn vị được cấp giấy chứng nhận ki???m định là các trung tâm đăng kiểm, không phải nhà sản xuất. Để sửa nghị định thì cần mất nhiều thời gian vì phải đề xuất, lấy ý kiến rộng rãi, đánh giá tác động và trình Chính phủ ban hành. Vì vậy, Cục ĐKVN đã đề xuất sửa trước Thông tư 16/2021/TT-BGTVT để triển khai được ngay giai đoạn 1, tạo điều kiện thuận lợi sớm nhất cho người dân trong khi chờ đề xuất sửa đổi quy định pháp luật để thực hiện giai đoạn 2.